Wiele osób zastanawia się, czy wobec wprowadzonego w Polsce stanu epidemii i wynikających z niego konsekwencji, można domagać się rozwiązania lub choćby zmiany zawartych umów. Co do zasady należy odpowiedzieć twierdząco, jednak przyjrzyjmy się temu bliżej.
Kiedy stan epidemii może wpływać na postanowienia umowy
Po pierwsze, aby w ogóle zastanawiać się nad taką możliwością, musimy mieć do czynienia z sytuacją, w której co najmniej jedna ze stron umowy doświadcza negatywnych skutków wprowadzonego stanu epidemii, które mają wpływ na jej świadczenie. Przykładem może być sytuacja, w której najemca lokalu usługowego, w którym prowadzi pub, z powodu wprowadzonych zakazów nie jest w stanie zarabiać, a tym samym nie ma możliwości zapłaty np. czynszu najmu.
Sprawdź zapisy w umowie
Następnym krokiem będzie sprawdzenie, czy w umowie mamy zapisy dotyczące jej stosowania w przypadku np. zaistnienia siły wyższej lub nadzwyczajnej zmiany stosunków. Jeśli taki zapis występuje, to w pierwszej kolejności należy go uważnie przeczytać i ustalić, czy będzie on miał zastosowanie w naszym przypadku oraz określić jakie daje narzędzia.
Kodeks cywilny – klauzula nadzwyczajnej zmiany stosunków
Jeśli zapisu takiego w umowie nie ma (lub nie przewiduje satysfakcjonującego dla nas rozwiązania), możemy skorzystać z regulacji zawartej w artykule 3571 kodeksu cywilnego. Wskazuje on, że:
jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.
Jak wynika z powyższego, kodeks cywilny przewiduje możliwość zmiany treści umowy lub jej rozwiązania przez sąd, w przypadku nadzwyczajnej zmiany stosunków. Bez wątpienia taką nadzwyczajną zmianą jest stan epidemii – oczywiście, jeśli ma wpływ na możliwość spełnienia świadczenia.
Negocjuj
Zaznaczam jednak, że aby zastosować ten przepis, należy wystąpić na drogę postępowania sądowego i tam dochodzić swoich praw. Dlatego warto wcześniej zasięgnąć porady prawnej u adwokata, który oceni, czy nasza sytuacja daje możliwość zastosowania powyższej regulacji. Dlatego na początku warto wystosować pismo do drugiej strony umowy, w którym zaproponujemy ugodowe rozwiązanie naszej sytuacji. W wielu przypadkach na pewno uda nam się wypracować porozumienie, które będzie satysfakcjonujące dla każdej strony.
W razie pytań lub wątpliwości zapraszam do kontaktu. Przypominam, że istnieje możliwość zasięgnięcia porad prawnych w sposób zdalny.
Obraz użyty w artykule pochodzi z: Zdrowie zdjęcie utworzone przez freepik – pl.freepik.com